
Ο φυσιολογικός τοκετός αποτελεί τη φυσιολογική εξέλιξη της εγκυμοσύνης.
Μόλις ολοκληρωθεί η περίοδος της κύησης, με μία σειρά χημικών αντιδράσεων, ξεκινά η διαδικασία του τοκετού. Αρχικά μαλακώνει ο τράχηλος της μήτρας, για να μπορεί να γίνει η διαστολή και στη συνέχεια αρχίζουν οι συστολές της μήτρας (ωδίνες) για να προκαλέσουν τη διαστολή. Σε κάποιες γυναίκες παρουσιάζονται ευδιάκριτα σημάδια τοκετού (σπάσιμο νερών), ενώ σε κάποιες άλλες όχι (μπορεί να χρειαστεί να γίνει πρόκληση τοκετού).
Ο φυσιολογικός τοκετός διαιρείται σε τρία στάδια:
Στάδιο της διαστολής
Μπορεί να διαρκέσει πολλές ώρες ειδικά όταν πρόκειται για την πρώτη γέννα. Σ’ αυτό το στάδιο περιμένουμε να ανοίξει ο τράχηλος, προκειμένου το μωρό να βγει από τη μήτρα. Ο τράχηλος με την πίεση της κεφαλής του εμβρύου δεν συστέλλεται αλλά ανοίγει παθητικά (διαστολή τραχήλου).
Στάδιο της εξώθησης
Το στάδιο της εξώθησης ξεκινάει όταν ολοκληρώνεται η διαστολή, οπότε και το μωρό εξέρχεται από τη μήτρα και από τη λεκάνη της γυναίκας. Διαρκεί λιγότερο από το στάδιο της διαστολής, συνήθως λίγα λεπτά.
Οι συστολές (ωδίνες) προκαλούν άλλοτε πιο ήπιες άλλοτε πιο έντονες ενοχλήσεις ή πόνους στην πλάτη ή χαμηλά στην κοιλιά και μπορούν εκείνη τη στιγμή να αντιμετωπιστούν με την αλλαγή θέσης ή με μικρές, γρήγορες αναπνοές.
Αν υπάρξει ιδιαίτερη καθυστέρηση στην κάθοδο ή αν υπάρχουν ενδείξεις ότι το έμβρυο δεν οξυγονώνεται σωστά, τότε παρεμβαίνει ο γυναικολόγος και επιταχύνει τον τοκετό, με τη χρήση κάποιας μορφής εμβρυουλκίας.
Συστολές
Κατά τη διάρκεια του τοκετού πρέπει να σημειώνεται η ώρα που ξεκινάει μια συστολή, η διάρκειά της καθώς και η ώρα που ξεκινάει η επόμενη, προκειμένου να μπορούμε να υπολογίσουμε σωστά το μεσοδιάστημα.
Οι πρώτες (ήπιες) συστολές συνήθως έχουν μεσοδιάστημα 15-20 λεπτά και διαρκούν από 60 έως 90 δευτερόλεπτα. Όσο περνάει η ώρα γίνονται όλο και πιο συχνές μέχρι να φτάσουν τα 5 λεπτά μεσοδιάστημα. Τη στιγμή του τοκετού συνήθως έχουμε έντονες συστολές που διαρκούν 45-60 δευτερόλεπτα και έχουν μεσοδιάστημα 3-4 λεπτά. Το στάδιο των συστολών ολοκληρώνεται με την πλήρη διαστολή του τραχήλου της μήτρας (10 εκατοστά) και την τελική έξοδο του εμβρύου και του πλακούντα (υστεροτοκία).
Στάδιο της υστεροτοκίας
Το στάδιο της υστεροτοκίας ξεκινά από τη στιγμή που θα βγει το παιδί και ολοκληρώνεται τη στιγμή που θα βγει ο πλακούντας. Εδώ τελειώνει και ο φυσιολογικός τοκετός.