Αποκτήστε παιδί σε προχωρημένη ηλικία με κρυοσυντήρηση ωαρίων

Το 2014, από τα συνολικά 92.149 μωρά που γεννήθηκαν στη χώρα μας, μόλις το 1 στα 3 γεννήθηκε από μητέρα ηλικίας κάτω των 30 ετών. Η συχνότερη ηλικία απόκτησης παιδιού ήταν τα 30-34 έτη (34.800 μωρά), ενώ 25.490 βρέφη γεννήθηκαν από γυναίκες ηλικίας 35 ετών και πάνω, με τα 600 εξ αυτών να έχουν μητέρα ηλικίας άνω των 45 ετών.

Ο χρόνος, ωστόσο, επηρεάζει αρνητικά την παραγωγή ωαρίων, με την ποιότητα και την ποσότητα τους να φθίνουν μετά την ηλικία των 35 ετών, με συνέπεια να μειώνονται αργά αλλά σταθερά οι πιθανότητες σύλληψης και απόκτησης υγιούς μωρού. Κι όμως η απόκτηση παιδιού σε προχωρημένη ηλικία σε πολλές περιπτώσεις γίνεται εφικτή χάρη στις εξελίξεις της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, που επιτρέπει τη λήψη και κρυοσυντήρηση (κατάψυξη) ωαρίων ώστε να διατηρείται η γονιμοποιητική ικανότητα για μελλοντική χρήση.

Με τη μέθοδο της κρυοσυντήρησης ωαρίων υπολογίζεται ότι έχουν γεννηθεί περίπου 6.000 βρέφη σε όλο τον κόσμο (σε σύνολο 6 εκατομμυρίων που έχουν γεννηθεί με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή) σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κέντρου Γονιμότητας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας. Για ποιες γυναίκες ενδείκνυται όμως η μέθοδος; Καταρχάς, «για τις γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης (πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια), στις οποίες η κρυοσυντήρηση προσφέρει την ευκαιρία να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους πριν εξαντληθεί η ωοθηκική τους εφεδρεία», απαντά στα «Επίκαιρα» ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, MD, MSc, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και ιδρυτικό μέλος του Institute of Life-ΙΑΣΩ. «Επιπλέον, στις γυναίκες με καρκίνο που πρόκειται να κάνουν χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία στη περιοχή της πυέλου, διότι οι θεραπείες αυτές συχνά καταστρέφουν τα αποθέματα ωαρίων και οδηγούν σε παροδική ή μόνιμη αμηνόρροια και υπογονιμότητα. Ενδείκνυται επίσης για τις γυναίκες που κάνουν εξωσωματική αλλά δεν επιθυμούν να καταψύξουν έμβρυα για θρησκευτικούς ή/και ηθικούς λόγους».

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων επιλέγεται επίσης από γυναίκες που επιθυμούν ή είναι επιβεβλημένο να καθυστερήσουν να τεκνοποιήσουν προκειμένου να εκπληρώσουν εκπαιδευτικούς, επαγγελματικούς ή άλλου είδους προσωπικούς στόχους, αφού η ηλικία μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα των ωαρίων, αλλά όχι και τη μήτρα, μπορούν επομένως να τεκνοποιήσουν μέχρι την ηλικία των 50, σύμφωνα και με την ελληνική νομοθεσία.

Ποια ηλικία θεωρείται ιδανική για κρυοσυντήρηση ωαρίων;

Η καλύτερη ηλικία για να γίνει η κρυοσυντήρηση είναι «μεταξύ 30 και 36 ετών ή ακόμη νωρίτερα αν πρόκειται για ασθενείς με καρκίνο ή άλλη γνωστή πάθηση που επιδρά αρνητικά στην ωοθηκική εφεδρεία. Μελέτες έχουν δείξει πως όταν η γυναίκα έχει περάσει τα 38 και κάνει κρυοσυντήρηση ωαρίων οι πιθανότητες εγκυμοσύνης μειώνονται και μπορεί να είναι μόλις 10%», τονίζει ο Δρ. Βασιλόπουλος.

Σημειωτέον ότι για να γίνει η συλλογή των ωαρίων που θα καταψυχθούν η γυναίκα υποβάλλεται στην ίδια διαδικασία ορμονικής διέγερσης των ωοθηκών και ωοληψίας που γίνεται στην εξωσωματική. Στη συνέχεια τα ωάρια καταψύχονται και αποθηκεύονται στους -196 βαθμούς Κελσίου με τη σύγχρονη μέθοδο της υαλοποίησης. Όταν η ασθενής είναι έτοιμη να επιχειρήσει μια εγκυμοσύνη –πράγμα που μπορεί να συμβεί αρκετά χρόνια αργότερα- τα ωάρια αποψύχονται και γονιμοποιούνται. Μελέτες έχουν δείξει ότι το ποσοστό επιβίωσης των ωαρίων μετά την απόψυξη είναι 75%, ενώ άλλο τόσο είναι το ποσοστό επιτυχούς γονιμοποίησης τους. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι η μέθοδος είναι ασφαλής και δεν επηρεάζει την ποιότητα των ωαρίων με τρόπο που θα μπορούσε να υπονομεύσει την υγεία των βρεφών.

Όσον αφορά στο κόστος για τη διαδικασία διέγερσης, ωοληψίας και αρχικής κατάψυξης των ωαρίων, είναι παραπλήσιο με εκείνο ενός κύκλου εξωσωματικής, ενώ πρόσθετη επιβάρυνση υπάρχει για τα φάρμακα διέγερσης των ωοθηκών, τα οποία δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Υπάρχει, πάντως, και ετήσια συνδρομή για την κρυοσυντήρηση καθαυτή.